Arkadaşım Kanser Teşhisi Aldı Ne Yapmalıyım?

Sevdiğiniz bir kişi kanser tanısı aldığında ne söylemeniz, ne yapmanız gerektiğini bilmek zordur ve ona nasıl destek olacağınız konusunda kafanız karışabilir. Aşağıdaki öneriler, bir arkadaşınızın kanser tanısı alması durumunda ona yolculuğunda destek olmanıza yardımcı olabilir.1 

• Hasta yakını kavramını anlamak ve hazırlanmak için kendinize zaman ayırın.

Arkadaşınızın kanser olduğunu öğrenmek zor olabilir. Onu görmeden önce tanısı hakkında kendi duygularınızı anlayın ve duygusal olarak süreci kabullenin. Bunun için kendinize zaman ayırın. Süreci kabullenmiş şekilde arkadaşınızın yanında olmanız, ona daha iyi destek olmanıza ve odak noktanızı arkadaşınızda ve onun iyileşme sürecinde tutmanıza yardımcı olacaktır.2

• Arkadaşınızla görüşmeden önce tanı konulan kanser türüyle ilgili bilgi toplayabilirsiniz.

Arkadaşınız birçok nedenden dolayı detaylar hakkında konuşmak istemeyebilir. Yaşadığı zorlayıcı süreci farklı kişiler için tekrar tekrar anlatmak fiziksel ve duygusal olarak yorucu olabilir. Mümkünse, bir yakınından veya ortak bir arkadaşınızdan temel bilgileri alabilirsiniz. Konuşma esnasında öğrendiklerinizi not alarak gerektiğinde tekrar okuyabilir, doğru anladığınızdan emin olabilirsiniz. Bilinmeyen veya paylaşılmayan bilgiler varsa daha fazlasını öğrenmek için zorlamamanız önemlidir.2

• Kanser tanısı alan arkadaşınızı ziyaret etmeden önce uygunluğunu sorun.

Arkadaşınızı evde ya da hastanede ziyaret etmeden önce müsait olup olmadığını ya da sizi veya bir başkasını görmek isteyip istemeyeceğini sorun. Arkadaşınız ziyaretinize hayır derse bunu kişisel algılamayın. Ziyaret planınız son dakikada iptal edilse dahi hastalık sahibi kişinin duygusal değişimlerine ya da önceliklerine karşı anlayışlı olun.3

• İyi bir dinleyici olarak kanser teşhisi ile ilgili arkadaşınıza yardımcı olabilirsiniz.

Arkadaşınızla konuşurken teşhisi hakkında tüm cevapları bilmenize gerek yoktur, sadece endişelerini ve düşüncelerini dinleyerek de ona yardımcı olabilirsiniz. Bunun için aşağıdaki ipuçlarını takip edebilirsiniz:1

• İkiniz için de özel ve rahat olan bir ortamda konuşmaya çalışın.

• Konuşurken göz temasınızı koruyun.

• Konuşmayı arkadaşınızın yönetmesine izin verin ve sözünü kesmemeye çalışın.

• Tüm dikkatinizi onun söylediklerine verin.

• Konuştuğunuz konuları zor veya üzücü buluyorsanız, konuyu değiştirmek yerine arkadaşınıza nasıl hissettiğinizi söyleyin.

• Eğer üzülüyorsa ya da endişe duyuyorsa onu neşelendirmeye çalışmak yerine, üzüntünün ya da endişenin normal tepkiler olduğunu ve bunda herhangi bir sorun olmadığını ona hatırlatın.

• Dostane bir dokunuş yardımcı olabilir, ancak fiziksel temas kurmak istemezse kişisel alanına saygı duyun.

• Sizden talep etmedikçe tavsiye vermemeye çalışın.

• Kendileri kullanmadıkları sürece mizah kullanmayın.

• Bazen sessizliğin de iyi olduğunu ve sürekli konuşmak yerine birlikte sessizce de oturabileceğinizi unutmayın

• Kanser teşhisi konmuş herkesin hastalığının farklı olduğunu unutmayın..

Arkadaşınızın tanı aldığı kanser türü, tanıdığınız başka birinin tanısıyla aynı olsa bile, semptomların ve hastalıkların kişiye özel olduğunu ve hastalık seyirlerinin ve kişilerin hissettiklerinin birbirinden çok farklı olabileceğini unutmayın. Örneğin, “Bir tanıdığım da 4. evre kolon kanseri teşhisi aldı ve çok iyi gidiyor’’ gibi karşılaştırmalar yapmaktan kaçının. 3

• Kanser tanısı alan arkadaşınıza duygusal desteğin yanında günlük işlerine yardımcı olacak pratik destekte de bulunmaya çalışın.

Arkadaşınızla görüşün ve ihtiyacı olan herhangi bir şey olup olmadığını sorun. Bazen insanlar yardım isteyemez veya yardım kabul etmekte zorlanabilirler; mümkün olduğunca bağımsız kalmak isteyebilirler. Böyle bir durumda kararlarına saygı duyun ve fikirlerini değiştirmeleri durumunda yanlarında olduğunuzu bilmelerini sağlayın. Yardımınızı istemeleri durumunda aşağıdaki öneriler, gündelik işlere ve görevlere katkıda bulunarak, arkadaşınızın hayatını biraz daha kolaylaştırmanızı sağlayabilir:1

•Dondurucuda saklayabileceği yemekler yapabilirsiniz.

•Bahçesini ya da çiçeklerini düzenlemeyi teklif edebilirsiniz.

•Testleri ve randevuları için hastanede eşlik edebilirsiniz.

•Evdeki temizlik ve düzen işlerine yardımcı olabilirsiniz.

•Evcil hayvanını yürüyüşe veya gerektiğinde veterinere götürebilirsiniz.

•Alışveriş yapmayı teklif edebilirsiniz.

•Çocuklarını okula bırakabilir ya da okuldan alabilirsiniz.

Kanser teşhisi konulduktan sonra devam eden arkadaşlıklar ve birlikte yapılan düzenli aktiviteler, iyileşme sürecine olumlu etkiler sağlar. Kanser tedavisi bittikten sonra da arkadaşınızın cesaretlendirilmeye ve desteğe ihtiyacı olabileceğini unutmayın. Tedaviden sonra, arkadaşınız, hayatının "yeni normalini" bulmaya çalışacaktır. Arkadaşlıklar bunun önemli bir parçasıdır. Bu önerileri akılda tutarak, arkadaşlığınız için kalıcı bir fark yaratabilirsiniz.2

^Referanslar:

^{1) https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/coping/family-friends-caregivers/how-support-someone-with-cancer (Son erişim tarihi: 06.07.2022)}

^{2)https://www.cancer.net/coping-with-cancer/talking-with-family-and-friends/supporting-friend-who-has-cancer (Son erişim tarihi: 06.07.2022)}

^{3)https://www.mskcc.org/news/10-tips-supporting-friend (Son erişim tarihi: 06.07.2022)}

Paylaş: